Bu yazımızda; İngiliz kraliyet ailesinin Kraliçe Charlotte ile yıllar önce yılbaşı ağaçları ile nasıl tanıştığına, yılbaşı ağaçlarının Britanya halkı arasında nasıl popüler olduğuna ve bu süreçte Kraliçe Victoria ve eşi Prens Albert’in Britanya halkı üzerindeki etkisine değineceğiz.
İngiliz kraliyet ailesi ilk kez 1800’li yıllarda yılbaşı ruhunu yansıtan dekorasyonlarla, Windsor Kalesi’nde tanışmışlardır ve tüm Britanya halkına ilham vermişlerdir. O yıllardan bu yana da yeni yılı aile üyeleri ile birlikte lezzetli yemekler eşliğinde kutlamaya devam etmişlerdir.
İngiliz kraliyet ailesinin yeni yıl kutlamalarına olan merakı, 1840 yılında kraliçe I. Victoria’nın eşi, Prens Albert sayesinde başlamıştır. Ancak İngiltere’ye yılbaşı ağacı geleneğini ilk getiren kişi, III. George’un eşi, Alman asıllı kraliçe Charlotte’dir.
Kraliyet Ailesinin İlk Yılbaşı Ağacı: Kraliçe Charlotte’nin Rolü
Genç Charlotte 1761 yılında III. George ile evlenmek için İngiltere’ye gelmiştir. Birleşik krallık kraliçesi Charlotte, İngiltere’ye gelirken yetiştiği kültürün geleneklerini de beraberinde getirmeyi ihmal etmemiştir. Küçük bir çocukken, ailesiyle kutladığı yılbaşı zamanlarından kalma porsuk ağacını süsleme geleneği ise kraliçe Charlotte’nin kraliyet ailesine kattığı en güzel şeylerden biri olarak kalmıştır.
Kraliçe Charlotte’nin doğup büyüdüğü Kuzey Almanya bölgesinde bulunan Mecklenburg-Strelitz dükalığında, yeni yılda genellikle tamamen büyük bir ağaç süslemek yerine porsuk ağaçlarından koparılan dalları süslemek tercih edilmiştir. Kraliçe Charlotte bu geleneği Windsor Sarayı’na taşıdığında ise kraliyet aile mensuplarının çok ilgisini çekmiştir. Kraliçe yeni evinde geçireceği ilk noelinde Windsor sarayındaki en büyük odayı seçmiş ve oraya porsuk ağacından koparılmış kocaman bir dal yerleştirmiştir. Noel ruhunu yansıtması için yerleştirdikleri dalı bizzat kendisi dekore etmiştir. Yanan mumların eşlik ettiği bu seremonide, davetli kraliyet üyeleri, kraliçenin zevkiyle döşenmiş bu süslemelerin etrafında oturup şarkılar söylerek vakit geçirmişlerdir.
Daha önce böylesine bir kutlamaya tanıklık etmeyen Britanya soyluları tarafından kraliçenin Almanya’dan taşıdığı bu gelenek çok beğenilmiştir. Ancak 1800 yılında yaşanacak olan noel kutlamasına kıyasla bu aslında hiçbir şeydir. Kraliçe Charlotte 1800 yılının Aralık ayında Windsor sarayında daha önce hiç yapılmamış bir şey yapmıştır.
Genç Charlotte bu sefer de kraliyet aile mensupları ve çocukları için masalsı bir parti düzenlemeye karar vermiştir. Bu noel kutlamasını sansasyonel kılan şey ise tek bir dal süslemek yerine kocaman bir ağacı dekore etmek olmuştur. Odanın ortasına kurulan bu büyük ağacı hediyelerle, meyvelerle ve şekerlemelerle süslemiştir. Noel arifesinde saraya gelen herkes bu ağacın süslemeleri ile büyülenmiş ve çocuklar ağacın etrafından bir kez olsun ayrılmamışlardır.
Kraliçe Charlotte’nin ilk yılbaşı ağacının kraliyet ailesinde yarattığı mutluluğu, yasal biyografi yazarı Dr. John Watkins detaylı bir şekilde tarif etmiştir. 1800 yılında gerçekleşen noel arifesi kutlamasındaki muhteşem ağaç süslemelerinden bahseden Watkins, özellikle dallarından aşağı sarkan şekerlemelerin ve üstünde yanan mumların hayranlık uyandırıcı olduğunu eklemiştir.
Kraliçe Charlotte öldüğünde ise, kraliyet ailesi yeni yıl zamanı özenle seçilmiş ağaçları dekore etmeye devam etmiştir. 1820’li ve 1830’lu yıllarda yılbaşı ağacı geleneği büyüyerek ülkenin dört bir yanında gerçekleştirilen bir etkinlik haline gelmeye başlamıştır.
Britanya Halkının Yılbaşı Ağacı ile Tanışması: Kraliçe Victoria ve Prens Albert
Daha ileri bir tarihe baktığımızda ise bizi Kraliçe Victoria ve Prens Albert’in yeni yıl kutlamalarına olan tutkusu karşılamaktadır. Kraliçe Victoria ve sevgili eşi Prens Albert’in yılbaşı ağacını beraber süsledikleri, hediyeleri birlikte hazırladıkları ve neredeyse tüm hazırlık aşamasında yer aldıkları bilinmektedir.
Yılbaşı ağacı dendiğinde özellikle kraliçe Victoria ve Prens Albert aklımıza gelmektedir. Bunun sebebi ise Illustrated London News, Cassell’s Magazine ve The Graphic gibi dönemin popüler dergilerinde kraliyet çiftinin yılbaşı ağacı etrafında toplandığı bir portresinin yayınlanması ve yılbaşı ağacı geleneğini Britanya halkına tanıtmalarından kaynaklanmaktadır. Kraliyet ailesinin samimi anlarını yansıtan bu portre o zamanlarda büyük bir ilgi ile karşılanmıştır, çünkü Britanya halkı daha önce kraliyet ailesinin ihtişamlı ev yaşamına hiç bu kadar tanıklık etmemiştir.
Almanya’nın Coburg şehrinde büyüyen Prens Albert’in çocukluğu, tıpkı Kraliçe Victoria ve Kraliçe Charlotte gibi yılbaşı ağaçlarıyla birlikte geçmiştir. Aynı zamanda Kraliçe Victoria gençlik zamanlarında tuttuğu günlüklerde, noel zamanı Kensington Sarayı’nda kurulan yılbaşı ağaçlarına olan özleminden sıklıkla bahsetmiştir. Kraliçe Victoria ve eşi Prens Albert çocukluklarını süsleyen yılbaşı ağaçlarını unutamamış ve bu zevki Britanya halkının da yaşaması gerektiğini düşünmüştür.
Yılbaşı ağacı konsepti her ne kadar kraliyet ailesi üyeleri ve soylular arasında popülerliğini kazanmış olsa da, daha önce de belirttiğimiz gibi bu gelenek henüz Britanya halkına ulaşmamıştır. Kraliçe Victoria’nın halk üzerinde diğer hükümdarlara kıyasla çok daha büyük bir etkisinin bulunması Britanya halkının yılbaşı ağaçları ile tanışmasını sağlamıştır. Kraliçenin hükümdarlığı süresince yaptığı her şeyin çok kısa sürede popüler olması ise bu geleneğin halk arasında hızlı bir şekilde yayılmasına sebep olmuştur.
Noel zamanı yayınlanan bu illüstrasyonlarla birlikte, yılbaşı konsepti artık her sınıftan insanın ilgi odağı olmaya ve ailelerin bir araya gelmesi için güzel bir zaman olarak görülmeye başlanmıştır.
Tarihi kayıtlara bakıldığında, yeni yıla girmeden dekore edilen yılbaşı ağaçları aslında, Alman kökenli bir gelenek olarak karşımıza çıkmaktadır. Bundan dolayı, kraliyet ailesinde bulunan Kraliçe Charlotte ve Prens Albert gibi Alman asıllı asillerin bu geleneği kaldıkları evlerin içine taşımak istemeleri çok şaşırtıcı olmasa gerek.
Günümüzde ise II. Elizabeth ve ailesi Windsor sarayında yılbaşı ağacı geleneğini hala sürdürmektedir. Kraliçe Charlotte ve Kraliçe Victoria’nın aksine, yılbaşı ağaçlarını süsleme aşamasında sadece son dokunuşları yapmaktadırlar. Ancak geriye kalan tüm yeni yıl ritüelleri hala eskisi kadar güzelliğini korumaktadır.
Bu yazımızda yılbaşı ağaçlarının kraliyet ailesi için önemini inceledik. Eğer bu içeriğimizi beğendiyseniz sitemizde yer alan Orta Çağ Dönemi Estetik Anlayışı adlı yazımıza da göz atabilirsiniz.