Bu yazımızda Tsundoku’nun ne olduğuna; bibliophilia ve bibliomania ile arasındaki farkların neler olduğuna, pandemi ile tsundoku’nun hayatımızı ne şekilde etkilediğine dair tüm ayrıntılara yer veriyoruz.
İçerik Başlıkları
Tsundoku Nedir?
Japonca bir kelime olan Tsundoku, son dönemde popüler hale gelmiş olsa da; Japon tarihinde, Meiji Devri olarak anılan döneme kadar uzanmaktadır.
Londra Üniversitesi’nde Japonca çalışmaları yürüten Profesör Andrew Gerstle, “Tsundoku sensei” ifadesinin, yazar Mori Senzo’ya göre 1879 tarihli bir metinde yer aldığını belirtmiştir.
Sensei, Japonca “öğretmen” anlamına gelmektedir ve Gerstle, bunun muhtemelen çok kitabı olan ama okumayan bir öğretmen hakkında bir şaka olduğunu, ileri sürmüştür.
Etimolojik olarak tsundoku; “bir şeyin yığılmasına izin vermek” anlamındadır. Japonca, “doku” , “okumak”; “tsumu” ise “yığmak” anlamında kullanılmaktadır.
Gerstle, kelimenin Japonya’da bir hakaret olmadığını, sadece sevimli bir argo kelime olduğunu belirtmiştir.
Bibliomania ile Tsundoku’nun Farkları Nelerdir?
Tsundoku birçok kavram ile karıştırılmaktadır. Bu kavramlardan birisi; bibliomania’dır. Kişinin okuyabileceğinden fazla sayıda kitap satın alarak evde biriktirmesi ile karakterize edilen bir tür istifleme bozukluğuna verilen isimdir, bibliomania.
Bibliomani, yaygın olarak kitap toplama tutkusunu tanımlamak için kullanılsa da, bireyi aşırı kitap toplamaya, obsesif kompulsif istifleme noktasına götüren bir bozukluğa da işaret edebilmektedir.
Bibliomania okuma niyeti olmadan kitapları satın alıp istifleme durumunu anlatırken; tsundoku hastalığında kişi kitapları okuma niyeti ile alır; fakat bir türlü eyleme geçemediği için okumadan kitapları birikir.
Bibliomania‘da hastalar, okumadığı kitaplar ile ilgili herhangi bir duygu hissetmezken, tsundoku’da bireyin yoğun suçluluk duygusu hakimdir. Bibliomanik birey, aldığı kitapları teşhir etmekten keyif alırken; tsundokuda kişi kitaplarını sergilemekten ziyade iyi bir okuyucu olduğunun bilinmesini ister.
Öyle ki; Sir Thomas Phillipps (1792-1872) yaşamı boyunca 160.000’den fazla kitap ve el yazması biriktirmiş ve bunları saklamak için büyük bir ev satın almıştır.
Bibliophilia Nedir? Tsundoku ile Farkları Nelerdir?
Bibliophilia veya bibliophilism ise kitap sevgisidir. Bibliyofillere kitap kurdu da denilebilir. Onlar, tsundokuların aksine, kitapları seven ve sık sık okuyan bir kişilerdir. Tsundokular bir gün okurum mottosu ile kitap alıp aldığı kitapları okumayıp istiflenirken; bibliophilialar kitapları özenle okumak ve saklamak için satın alırlar.
Tsundoku ve Pandemi İlişkisi
Pandemi döneminde; Güney Kore’nin en büyük kitapçı zinciri Kyobo Kitap Merkezi’nin verilerine göre; 2020 yılında satışlar %7,3 artmış ve online kitap satış tarafında ise YES24 kitapevi %23 satış artışı göstermiştir.
Birleşik Krallık’ta ise, Nielsen BookScan benzer bir artış tespit etmiştir ve buna göre; ülkedeki kitap satışlarında %5,2’den fazla yükseliş görülmüştür.
Ülkemizde de, artan kağıt fiyatları ile doğru orantılı olarak yükselen kitap fiyatları, okurları kitap alamama kaygısına itip kitap alışverişine yönlendirmektedir.
Veriler, kitap satışlarındaki artışa işaret etse dahi, alınan tüm bu kitapların okunup okunmadığı veya kişinin kişisel kütüphanesine yerleştirip yerleştirmediğine yönelik net bir araştırma yoktur. Bu olası durumların, okuyucuların tsundokuyu etkileyip etkilemediği yönünde de net bir bilgi mevcut değildir.
Belirtmekte yarar görüyoruz, her ne kadar kitap istifçiliğine “tsundoku” denilse de, bu bir tabirdir.
Bilimsel olarak saptanmış bir sendrom veya hastalık söz konusu değildir.
Gelişen teknoloji ile birlikte e-kitaplara da yönelen bazı okurlar, çeşitli bulut sistemlerine e-kitapları kaydetmektedir. Bu da yeni bir kavram olarak “e-tsundoku” olarak anılmaktadır.
Adı her ne olursa olsun, yazar Jules Renard‘ın da dediği gibi, “Okunmak için kütüphanemde bekleyen kitapları düşündüğümde, mutlu olacağımdan emin oluyorum…”
Bu gibi içerikler ilginizi çekiyorsa; kütüphaneniz de yeni kitaplara hala yer varsa; sitemizde yer alan “Yazar Adaylarının Okuması Gereken 12 Kitap adlı listemizi inceleyebilirsiniz.