Kadeş Antlaşması’nda Adı Geçen İlk Kadın Puduhepa Kimdir?

Tarihin ilk yazılı antlaşması Kadeş Antlaşması’nda adı geçen ilk kadın kimdir ve hayat öyküsü nedir? İki devletin arasında barış sağlamak için nasıl bir yol izlemiştir? Bu ve bunun gibi daha fazlası; Puduhepa hakkında merak ettiklerinize değindik.

Puduhepa Kimdir?

Puduhepa, M.Ö. 1289 yılında Kizzuvatna’da doğmuş, meraklı, araştırmacı kişiliğiyle beraber III. Hattuşili’nin karısı ve Hitit İmparatorluğunun kraliçesidir. Babası günümüzde bulunan Kahramanmaraş ilinin Elbistan ilçesi olan Lawanzantiya’da Ischtar Tanrıçasının rahibi olarak görev almaktaydı.

Istar Tanrıçası III. Hattuşili’nin en sevdiği tanrıça olan Samuha ile bağlantılıydı. Teorik olarak bakıldığı zaman Istar ve Samuha aynı tanrıçadır. Lâkin Hititler, her şehrin kendine özgü tanrılarının bulunmasından dolayı aynı tanrının farklı şehirlerde farklı versiyonlarının bulunmasına sebep olmuşlardır.

Tanrılar arası bağlantının var olması sebebiyle III. Hattuşili ve Puduhepa’nın babası arasında bağ oluşmuştur. Bu bağ sayesinde Puduhepa III.Hattuşili ile tanışmıştır.

Soldaki 3. Hattuşili ve sağdaki Puduhepa'nın kabartması
Soldaki 3. Hattuşili ve sağdaki Puduhepa’nın kabartması

Kadeş Muharabesi’nden dolayı kendisini barış destekleyicisi olarak yetiştirmiş Puduhepa ve bu yolda ilerleyen komutan III. Hattuşili ile hayatlarını birleştirmişlerdir. Puduhepa, III. Hattuşili ile beraber tahta geçip tavananna rolünü üstlenmiştir. Aynı zamanda bir dönem 3. Hattuşili vefat ettikten sonra Hitit İmparatorluğunun yönetimini oğlu IV. Tuthaliya ile birlikte ele almıştır.

Puduhepa ve 3. Hattuşili’nin toplamda dört adet çocukları bulunmaktadır. Bunlar; Nerikaili, Tuthaliya, Huzziya, Hesni’dir. Hakkında çok az şey bilinen ilk kadın hükümdarının adından ilk defa bir tablette, Hattuşili’nin evliliği hakkında yaptığı kendini savunma konuşması apologie’nda bahsedilmiştir.

Kadeş Antlaşması'nın orjinal hali
Kadeş Antlaşması’nın orjinal hali

Kadeş Muharebesi’nin Sebepleri

Hitit Uygarlığı, Eti uygarlığı olarak da anılan, Tunç çağı dönemi zamanında Anadolu yarımadasında kurulmuş bir devlettir. Başkenti Hattuşaş, günümüzde Çorum ilinin sınırları içinde yer almaktadır.

Hitit Uygarlığı, kadınlara verdikleri önemi göstermek için tavananna(hükümdarın eşi) adını vererek, kadınların yönetimde söz sahibi olmasını ve mührünün önem arz etmesini sağlamışlardır. Bu durumla beraber hükümdar olmadığı zaman veya hükümdarın vefat etmesi durumunda tavananna söz sahibi olmaktadır.

M.Ö 1274 yılında Mısır ve Hitit devletleri arasında Kadeş Muharebesi ortaya çıkmıştır. Savaşın çıkma sebebi genişleme politikası düşüncesini benimseyen Mısır Devleti’nin, Hitit topraklarında bulunan Amurru ve Amka gibi büyük ticaret yolları üzerindeki şehirleri ele geçirmek istemesidir. Benimsedikleri bu politikadan dolayı Hitit Devleti’ne karşı savaş açmışlardır.

Bu savaş açma sonucunda Hitit kuvvetleri Suriye’ye doğru yol alarak kendi himayesinde bulunan devletlerin kuvvetleri ile birleşmişlerdir. 3500 savaş arabası ve 37.000 piyadeyi de kuvvetlerine katarak yollarına devam etmişlerdir.

Mısır kralı olan II.Ramses ise Mısır’ın başkenti olan PiRamesses‘ten nisan ayında Hitit Devleti’ne doğru yol almaya başlamıştır. 200 yıl süren bu şavaş sonucunda Hititler başarı elde etmiş ve Mısır Devleti’nin hedeflediği politika gerçekleşememiştir.

Kadeş Muharebesi’nin Sonuçları

Savaşın uzun sürmesiyle beraber iki devlet savaşı bitirmek için Kadeş Antlaşmasını imzalamışlardır. Barış öncüsü olan Puduhepa ve eşi III.Hattuşili de bu antlaşmada önemli rol oynamışlardır.

Kadeş Savaşı'nda savaş arabası üstünde II.Ramses
Kadeş Savaşı’nda savaş arabası üstünde II.Ramses

Kadeş Antlaşması’nda Puduhepa’nın Rolü

200 yıl süren Kadeş Muharebesi’nin sonucunda Puduhepa, barış öncüsü kişiliğiyle birlikte birçok kral ve kraliçe ile yazışarak iki ülke arasında Kadeş Antlaşması’nın imzalanmasında önemli bir rol oynamıştır.

Savaşın çok uzun sürmesi ve iki devleti de yıpratmasından dolayı bu iki devlet anlaşmaları belirlemiş ve Kadeş Antlaşması’nı imzalamışlardır. Kadeş Antlaşması, Mısır kralı II.Ramses ile Hitit kralı III.Hattuşili’nin arasındaki dostluğun belirlendiği antlaşmadır.

Puduhepa, bu antlaşmadaki büyük kralların mühürlerinin yanında kendi mührünü de bulundurarak tarihte bir antlaşmaya mührü eklenen ilk kadın olmayı başarmıştır.

Puduhepa'nın Kadeş Antlaşması'ndaki mührü
Puduhepa’nın Kadeş Antlaşması’ndaki mührü

Puduhepa, günümüzde bakıldığı zaman önemli bir kadın lider olarak görülmektedir. Hayatını gelişime ve barışa adayan, başarılı ve mührünü dünyanın ilk yazılı barış antlaşması olan Kadeş Antlaşması’nda yer aldırtan bu kadın, tarihin tozlu sayfalarında küçükken hayalini kurduğu gibi yer almış ve kadın üzerinde kurulmuş olan birçok önyargıyı yok etmiştir.

Puduhepa’nın tarihte ilk defa rastlanan bu başarısı günümüzde hala etkisini sürdürüp, kadınlara haklarını savunması için ilham vermektedir.

Bu tarz içerikler ilginizi çekiyorsa sitemizde bulunan ‘Zehirlerin Kraliçesi Galyalı Locusta Kimdir?’ adlı yazımızı inceleyebilirsiniz.

Abone ol
Bildir
guest
0 Yorum
Satır İçi Geri Bildirimler
Tüm yorumları görüntüle
İlgili İçerikler