Parafudr, elektrik sistemlerini yıldırım darbeleri ve ani gerilim dalgalarından koruyan önemli bir cihazdır. Elektrik sistemlerinde güvenliği artırmak amacıyla kullanılan parafudrlar, sistemlerin farklı noktalarına entegre edilerek geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bu yazıda, parafudrların ne olduğu, çalışma prensipleri, kullanım alanları ve çeşitleri detaylı bir şekilde ele alınacaktır.
Parafudr Nedir?
Parafudr, elektrik sistemlerini yıldırım, ani gerilim dalgaları ve benzeri aşırı gerilim durumlarından koruyan önemli bir koruma cihazıdır. Elektrik sistemlerinde meydana gelen ani gerilim yükselmeleri, cihazlarda kalıcı hasara neden olabilir ve sistemin işleyişini kesintiye uğratabilir. Parafudrlar, bu tür ani gerilim dalgalarını algılayarak devreye girer ve oluşan aşırı gerilimi güvenli bir şekilde toprağa yönlendirir.
Normal çalışma koşullarında pasif durumda olan parafudr, yalnızca aşırı gerilim tespit ettiğinde aktif hale gelir ve sistemin korunmasını sağlar. Çalışma prensibi gereği, sisteme paralel olarak bağlanır ve gerilim seviyesi normale döndüğünde tekrar pasif konuma geçer. Ancak parafudrların tek başına tam koruma sağlamayabileceği unutulmamalıdır. Özellikle yıldırıma karşı tam güvenlik sağlamak için parafudrlarla birlikte topraklama sistemleri gibi ek önlemler de alınmalıdır.
Elektrik sistemlerinin bulunduğu binalarda, tesislerde ve sanayi bölgelerinde yaygın olarak kullanılan parafudrlar, sistem güvenliğini artırmak için vazgeçilmezdir. Kullanım alanına ve ihtiyaca göre farklı türlerde üretilen bu cihazlar, sistemdeki elektronik ekipmanları koruyarak uzun vadede maliyetli arızaların önüne geçer.
Parafudr Kullanım Alanları Nelerdir?
Parafudrlar, elektrik sistemlerinde aşırı gerilimden kaynaklanabilecek hasarları önlemek için kullanılan koruyucu cihazlardır. Parafudr kullanım alanları içinde genellikle trafo girişleri, ana panolar, tali panolar, LED aydınlatma sistemleri, CCTV kameraları, yangın alarm sistemleri, yenilenebilir enerji sistemleri ve otomasyon/haberleşme hatları yer alır.
Trafo girişlerinde parafudrlar, elektrik sisteminin başlangıç noktasında yıldırım darbelerine karşı koruma sağlar. Ana panolardaki parafudrlar, sistem genelinde aşırı gerilimleri engellerken, tali panolardaki parafudrlar ise sistemin belirli bölgelerinde koruma sağlar. LED aydınlatma sistemlerinde parafudrlar, aydınlatma ekipmanlarını aşırı gerilimlere karşı korur ve güvenli çalışmasını sağlar. Benzer şekilde, CCTV kameraları, yangın alarm sistemleri ve diğer güvenlik ekipmanları da parafudrlar sayesinde aşırı gerilimlere karşı korunur.
Yenilenebilir enerji sistemlerinde kullanılan parafudrlar, güneş panelleri ve rüzgar türbinleri gibi ekipmanların güvenliğini sağlar. Son olarak, otomasyon ve haberleşme hatlarındaki parafudrlar, endüstriyel sistemlerin stabilitesini ve verimliliğini artırır.
Parafudr Çeşitleri Nelerdir?
Parafudrlar, yüksek gerilim, orta gerilim ve alçak gerilim sistemlerinde kullanılan farklı türlerdeki koruma cihazlarıdır. Alçak gerilim parafudrları, B, C ve D sınıfları olmak üzere üç ana gruba ayrılır. Bu sınıflar, EN 61643-11 AG parafudrları test standardına göre belirlenir ve yük iletimi ile hassasiyet değerlerine göre kategorize edilir.
Yüksek gerilim, orta gerilim ve alçak gerilim parafudrları olmak üzere üç ana parafudr çeşitleri bulunur. Bunlar, farklı gerilim seviyelerindeki elektrik sistemlerinde kullanılır ve her birinin farklı koruma yetenekleri vardır.
Alçak gerilim parafudrları B, C ve D sınıfları olarak adlandırılır. Bu sınıfların her biri, farklı hassasiyet ve koruma özelliklerine sahiptir. B sınıfı parafudrlar, en dış noktada kullanılarak ani aşırı akım iletim kapasitesini artırırken, C sınıfı parafudrlar daha hassas koruma sağlar. D sınıfı parafudrlar ise elektronik ürünleri daha hassas bir şekilde korumak için tercih edilir.
DC-PV parafudrları, güneş enerjisi gibi alanlarda sıkça kullanılırken, AC-DC parafudrları aynı boardda tek ürün olarak üretilir. Bu parafudrlar, farklı uygulama alanlarına yönelik olarak tasarlanmıştır ve farklı koruma gereksinimlerini karşılarlar.
