Narsistik kişilik bozukluğu, kimi bireylerin birçok olaya ve kişiye bencilce yaklaşması ve davranması olarak bilinen, tarihçesi oldukça eski olan bir psikolojik rahatsızlıktır. Bu kişilik bozukluğu çocukluk ve ergenlik yıllarında gelişir ve bireyin tüm yaşamını etkiler. Bu sebeple, kimi zaman kalıcı olarak bilinse de tedavisi mümkündür fakat bu süreç, kişiden kişiye göre daha uzun ve zorlu olabilir.
Narsistik Kişilik Bozukluğu Nedir?
Narsistik kişilik bozukluğu, bazı bireylerin kendilerini diğer insanlardan üstün görme eğilimi olarak bilinir. Bu üstünlük hissi bireyin bencilleşmesine, sürekli olarak ilgiye ihtiyaç duymasına ve eleştiri kabul etmemesine yol açar. İlerleyen durumlarda ise kişiler, çevresindeki kişilerin duygu ve ihtiyaçlarını yok sayma yatkınlığında olabilirler.
Narsistik kişilik, genellikle çocukluk veya ergenlik yıllarında belirir ve kişinin tüm hayatını etkiler. Bu kişilerin çevresinde bulunanlar, bu durumdan zamanla rahatsızlık duymaya başlar, bu sebeple narsist kişilerden uzaklaşırlar.
Bu, narsist kişilerin günlük sosyal yaşamlarında, iş yaşamlarında veya yakın çevresinde sorunlar yaşamasına, belirli dönemlerde oldukça yalnız olmalarına sebep olur.
Narsist Kişilik Bozukluğu Belirtileri
Narsist kişilik bozuklukları, bu durumun şiddetine ve kişinin yaşam tercihlerine göre farklılık gösterse de, yaygın birkaç belirti ortaktır:
- Kendini Önemsemede Aşırılık: Narsist kişiler, kendilerini diğerlerinden daha önemli görürler. Bazı durumlarda bireyler, diğerlerinin de bu düşüncede olmasını beklerler.
- Hayranlık Arayışı: Narsistliğin diğer bir belirtisi ise, kişilerin sürekli olarak ilgi ve övülmeye ihtiyaç duymasıdır. Bu durum, onların hoşuna gider.
- Empati Eksikliği: Narsistliğin belirtileri listesinin önemli durumlarından birisi, empati eksikliğidir. Narsistler, çevresindeki insanların ihtiyaçlarını, duygularını, tepkilerini önemsemezler. Onlar için sadece kendi duygu ve düşünceleri önemlidir.
- Manipülatif Davranışlar: Narsist kişilerin en yaygın özelliklerinden birisi, manipülatıf olmalarıdır. Bu kişiler, kendi çıkarları için diğer insanları kullanma eğilimde olup, kimi zaman gerçekleri saptırırlar. Bu durum, diğer insanları da ciddi şekilde etkiler.
- Kıskançlık: Narsistlikte kıskançlık, oldukça ciddi bir durumdur. Narsist bireyler kendilerini sürekli bir yarış içerisinde hissedebilirler. Bu durum, tam tersi şekilde kıskanıldığını düşünmek şeklinde de gerçekleşebilir.
Narsist özellikleri, genellikle insanların ‘benmerkezci’ olması ile alakalıdır. Bu durum kimi zaman zararsız olsa da, kimi durumlarda daha ciddi ve tedbir almayı gerektiren biçimlerde olabilir.
Narsistik Kişilik Bozukluğu Tedavisi
Narsistik kişilik tedavisi, diğer birçok bilinen psikolojik hastalık gibi tedavi edilebilir bir durumdur. Bu kişilik bozukluğunun tedavisi, profesyonel yardım aracılığıyla, bir süreç içerisinde gerçekleşir.
Narsistik kişilik bozukuğu, ilaç ile tedavisi olmayan fakat birçok psikolojik hastalığın (Fregoli Sendromu, Bipolar Bozukluk vb.) tedavisinde kullanılan bilişsel davranışçı psikoterapi tedavisi ile tedavi edilebilen bir durumdur. Tedavi süreci, bireyin yaşantısına ve durumunun şiddetine bağlı olarak kimi zaman zor ve uzun olabilirken, kimi zaman kolay ve kısa sürelidir.
Bu durumun tedavisi için ilaç kullanımı söz konusu olmamakla birlikte, kişinin kendi hür iradesiyle tedaviyi istemesi önemlidir. Çünkü, bu durumdaki kişiler inatçı olmaya daha meyillidirler ve kendilerinin bir tedaviye ihtiyacı olmadığını düşünürler.
Bu gibi durumlarda narsistik kişiliğe sahip bireyler, çevresinden gelen eleştirileri dinlemeyerek veya öz eleştiri yapmayarak durumlarını kabul etmemekte, bu sebeplerden dolayı da tedaviyi reddedebilmektedirler. Bu gibi durumlar, tedaviyi direkt olarak uzatan, hatta bazen olumsuz sonuçlandırabilen etkenlerdendir.
