Kısa devre aniden meydana gelebileceği gibi sonuçları maddi ve manevi açıdan oldukça tehlikeli boyutlara ulaşabilmektedir. Öyle ki, kısa devre yalnızca basit kıvılcımlar oluşturabilmenin yanı sıra elektronik cihazlarınızın bozulmasına, hatta yangına bile sebebiyet verebilmektedir.
Çoğu insan kısa devre olursa ne olur bilmediği için kısa devreye önlem almanın ya da problemin köküne inerek çözmenin imkansız olduğunu düşünebilmektedir. Ancak, yeterince sabırlı ve dikkatli bir yaklaşımla kısa devrenin nedenini belirlemek ve hatta kısa devreyi düzeltmek mümkündür.
Yine de unutmayın, kısa devre ile karşı karşıyayken oldukça dikkatli olmak ve gerektirdiğinde profesyonel birinden yardım almak, büyük tehlikelerin oluşmasını önlemek için oldukça önemlidir.
İçerik Başlıkları
Kısa Devre Nedir?
Elektrik devreleri, genellikle en az dirençli yol boyunca akma eğilimindedir. Elektrik devreleri de bu göz önünde bulundurularak tasarlanmaktadır. Ancak, oluşabilen bazı problemler elektrik akımının tasarlandığı gibi akmasının önüne geçmektedir.
Bunun bir sonucu olarak elektrik devresinde bulunan farklı gerilime sahip iki veya daha fazla noktanın birbiriyle teması sonucu oluşan duruma ise kısa devre adı verilmektedir.
Kısa devre yapan elektrik devreleri, hem elektrik sistemi hem de çevresi için tehlikeli durumlar oluşturur. Özellikle ahşap çerçeve veya malzemelerden yapılan evlerde bu durum yangınla sonuçlanabilir. Bu sebeple kısa devreye sebep olabilecek durumlara önlemler alınmalı, bu tip elektrik sorunlarının önüne geçilmelidir.
Kısa Devre Tipleri
Kısa devreye neden olabilecek farklı durumlar bulunduğundan kısa devreyi farklı tiplere ayırmak mümkündür. Kısa devre tiplerindeki bu farklılıklar, elektrik devresinde bulunan iletkenler arasındaki temas noktalarına bağlı olarak tanımlanmaktadır.
Normal Kısa Devre
Normal bir kısa devrede, akım taşıyan bir tel ile nötr bir telin temasıyla ortaya çıkmaktadır. Bunun bir sonucu olarak direnç düşer ve akım olması gereken yoldan farklı bir yolda hareket etmeye başlar.
Toprak Kısa Devre
Toprak kısa devreleri, bir elektrik devresindeki akımın toprakla oluşan teması sonucu toprağa geçmesi ile oluşan kısa devrelerdir. Zarar görmüş akım kabloları, gereğinden fazla sıcak olan kablo veya teller gibi olumsuz etkenler bu tipte bir kısa devreye yol açabilmektedir.
Toprağa kaçan akımı çıplak gözle tespit etmek bazı durumlarda zor olabileceğinden, insan ve çevre sağlığı için profesyonel kişiler tarafından acilen müdahale edilmesi gerekmektedir.
Paralel veya Simetrik Kısa Devre
Paralel ya da bir diğer adıyla simetrik kısa devre, bir elektrik devresindeki farklı iki veya daha fazla noktanın, normal akım yolundan farklı bir paralel yol oluşturacak şekilde kısa devre yapması durumu olarak tanımlanmaktadır.
Paralel kısa devreler, devrenin diğer kısımlarındaki normal işleyişi etkilemezken, kısa devreye neden olan bölümde yüksek akım akışına neden olabilmektedir. Dolayısıyla bu durum, oldukça ciddi bir hasara yol açmaktadır.
Kısa Devre Nasıl Oluşur?
Kısa devrenin oluşmasına neden olabilecek birden fazla sebep bulunduğundan, kısa devre nasıl oluşur anlamak için yapılabilecek bazı gözlemler bulunmaktadır. İşte, kısa devreye yol açabilecek bazı etkenler:
- Böcek veya kemirgen canlıların elektrik kablolarını çiğnemesi
- Su gibi sıvıların elektrik tesisatıyla temas etmesi
- Elektrik bağlantılarındaki gevşemeler
- Eski veya hasar görmüş priz, anahtar, lamba, veya diğer elektrikli cihazlar
- Duvara çakılan çivi veya vida gibi sivri cisimlerin kablolara temas etmesi
- Elektrik birikmesi veya ani yüksek akım
Bu gibi etkenler kısa devreye yol açarak elektronik cihazlarınızın sık sık kapanmasına, sürekli olarak şartel atmasına veya elektrik kablolarında yanıklar meydana gelmesine neden olabilir.
Dolayısıyla, benzer bir problemle karşı karşıyaysanız kısa devreden şüphe duymalı, çok geç olmadan profesyonel birinden yardım istemeli veya kısa devre yapmış cihazınızı kullanmayı bırakmalısınız.
