Kinoadan sonra en yüksek protein değerlerine sahip olan tahıl Amaranth nedir? Tohumunun faydaları nelerdir? Nasıl tüketilir ve besin değerleri hakkında bilmeniz gereken tüm detaylara yer verdik.
Amaranth tohumu, son yıllarda sağlık bilincinin artmasıyla birlikte popülaritesi giderek artan bir besin maddesidir. Bu etkileyici bitkinin, Yunan mitolojisinden esinlenen ismi ölümsüzlük anlamına gelen Amaranthos kelimesinden türemiştir. Görünümüyle de dikkat çeken Amaranth, genellikle kırmızı veya mor renkli, geniş yapraklı ve uzun boylu bir bitki olarak bilinir.
Bu dayanıklı bitkinin, kuraklık gibi zorlu iklim koşullarına karşı gösterdiği direnç sayesinde dünya genelinde, özellikle de Meksika, Çin ve Hindistan gibi ülkelerde yaygın olarak yetiştirilmektedir.
Türkiye’de de Yozgat ilinde üretimi yapılan bu değerli tahılın, aslında gerçek bir tahıl olmadığını, ancak besin değerleri nedeniyle tahıl kategorisinde değerlendirildiğini belirtmek gerek. Genetiği ile oynanmış endüstriyel tahıl ve tohum üretiminin yaygınlaşmasının aksine, Amaranth doğal yapısıyla öne çıkıyor. Bu içeriğimizde, Amaranth’ın ne olduğunu, faydalarını ve nasıl tüketilmesi gerektiğini detaylı bir şekilde ele alacağız.
Amaranth Tohumu Nedir?
Amaranth tohumu, kökeni Meksika’ya uzanan ve tarih boyunca çeşitli uygarlıklar tarafından önemli bir besin kaynağı olarak değerlendirilen renkli bir geçmişe sahip bir bitkidir. Peru’da doğal olarak bulunan bu bitki, Aztekler döneminde sadece beslenme amaçlı değil, aynı zamanda dini ritüellerde de önemli bir rol oynamıştır.
Aztek İmparatorluğu’nda, Amaranth tohumu, mısır vergileriyle eşit öneme sahip bir ürün olarak kabul edilmiştir. Kutsal sayılan bu bitki, Aztek törenlerinde bal ile birleştirilerek tanrı figürleri oluşturmakta kullanılmıştır.
Amaranth, asla solmayan özelliğiyle tanınır ve bu özelliğiyle Hindistan, Afrika, Nepal gibi bölgelerde yaygın bir besin kaynağı haline gelmiştir. Soğuğa ve kış koşullarına karşı dayanıklılığıyla bilinen Amaranth, özellikle Çin ve Hindistan gibi ülkelerde kıtlık ve açlıkla mücadelede önemli bir rol oynamaktadır.
Az su tüketimi sayesinde, su kaynaklarının sınırlı olduğu bölgelerde de yetiştirilebilen bu bitki, günümüzde Çin, Tayland, Nijerya, Rusya, Meksika ve Güney Amerika gibi birçok farklı bölgede üretilmektedir. Özellikle kuraklık riskinin yüksek olduğu Sahra Çölü ve Afrika gibi yerlerde bile kolayca yetişebilmesi, Amaranth’ın dünya genelindeki önemini artırmaktadır.
Amaranth’ın Sağlık Açısından Faydaları Nelerdir?
Amaranth tohumu, sağlık açısından birçok faydaya sahip olan bir besin kaynağıdır. Bu tohum, özellikle protein açısından zenginliği ile öne çıkar ve yaklaşık olarak içeriğinin %13-14’ünü protein oluşturur. Bu yüksek protein içeriği, özellikle glüten intoleransı olan kişiler için ideal bir besin alternatifidir.
Ayrıca, Amaranth tohumu, A, C, ve E vitaminleri gibi önemli vitaminlerle beraber, kalsiyum, magnezyum, demir, potasyum ve fosfor gibi hayati mineralleri de bünyesinde barındırır. C vitamini içeren nadir tahıllardan biri olan Amaranth, bu özelliğiyle de dikkat çeker.
Amaranth tohumunun sağlık yararları arasında kolesterol düşürücü etkisi de bulunur. Bu tohumun içerdiği doymamış yağ asitleri, LDL kolesterolün düşmesine yardımcı olur. Bilimsel çalışmalar, Amaranth tohumundaki enzimlerin, yağ asitlerinin ve aminoasitlerin kolesterol seviyelerini düşürmekte etkili olduğunu göstermektedir. Özellikle, tohumda bulunan fitosterol, kolesterol emilimini azaltarak kolesterol düzeylerinin düşmesine katkıda bulunur.
Amaranth tohumu aynı zamanda çölyak hastaları için de ideal bir besin kaynağıdır. Glüten içermeyen bu tohum, gluten intoleransı olanlar için güvenle tüketilebilir. Bu özelliğiyle, çölyak hastalarının ihtiyaç duyduğu vitamin ve mineralleri sağlayarak, onların beslenme çeşitliliğini artırır.
Amaranth tohumu, yüksek kolajen değerine sahip olan peptitler ve kanserle mücadelede yardımcı olan lunasin gibi özel aminoasitler bakımından da zengindir. Bu bileşenler, tohumun vücut için sağladığı yararları daha da artırır. Kısacası, Amaranth tohumu, içerdiği faydalı yağ asitleri ve aminoasitler sayesinde, kanser, diyabet, kolesterol ve kalp hastalıkları gibi ciddi sağlık sorunlarının riskini azaltmada etkili olabilir.
Amarant Tohumu Besin Değerleri Nelerdir?
Amaranth tohumu, besin değeri açısından oldukça zengin bir tahıldır ve özellikle protein içeriğiyle dikkat çeker. Kinoa’dan sonra en yüksek protein içeriğine sahip tahıllardan biri olarak bilinen Amaranth, 100 gramında yaklaşık 5 gram protein içerir. Bu, günlük protein ihtiyacının önemli bir kısmını karşılayabilir. Ayrıca, bu tohum B vitaminleri ve çeşitli mineraller açısından da zengindir, böylece vücudun ihtiyaç duyduğu temel besin öğelerini sağlamaktadır.
Amaranth’ın sağlık üzerindeki etkileri arasında kolesterol düzeylerinin düşürülmesi ve kan şekerinin dengelemesi önemli yer tutar. Bu özellikleriyle, diyabet hastaları için de uygun bir besin seçeneği oluşturur. Ayrıca, göğüs kanseri riskinin azaltılmasında da etkili olduğu düşünülmektedir.
Amaranth tohumunda yüksek lif içeriği bulunur, bu da sindirim sisteminin düzenlenmesine yardımcı olur ve kilo kontrolüne katkıda bulunur. Lif, tokluk hissini artırarak daha az yemek yenmesini sağlar. Ayrıca, bu tohumda bulunan yüksek kalsiyum miktarı kemik sağlığını destekler ve kemik ile kas ağrılarının azalmasına yardımcı olabilir.
Çölyak hastaları için de uygun olan Amaranth, gluten içermez. Antioksidanlar açısından zengin olan bu tohum, vücudu dinç tutar, enerji verir ve cildin canlı görünmesine katkıda bulunur. İçeriğindeki beta karoten miktarı, domatesten yedi kat daha fazla olup, bu özelliğiyle özellikle anemi tedavisinde Afrika’da kullanılır. Ayrıca, içerdiği folik asit miktarı sayesinde kadınların doğurganlığını artırmaya yardımcı olabilir.
100 gram Amaranth tohumu aşağıdaki besin öğelerini içerir:
- 5 Gram Protein
- 24 Gram Karbonhidrat
- 2.5 Gram Faydalı Yağ
- 50 mg Manganez
- 20 mg Magnezyum
- 18 mg Fosfor
- 19 mg Demir
- 9 mg Selenyum
- 9 mg Bakır
Amaranth, özellikle A ve K vitaminleri açısından zengindir ve diyabet hastaları ile kilo vermek isteyen kişiler için önerilen bir besin kaynağıdır.
Ayrıca bu tarz içerikler ilginizi çekiyorsa, sitemizde yer alan “Glütensiz Beslenme Nedir? Çölyak Belirtileri Nelerdir?” adlı rehberimize göz atabilirsiniz.
